Σαντορινιό ντοματάκι:
Το πιο διάσημο και ζηλευτό προϊόν της Σαντορίνης. Κατσαρό, όπως το ονομάζουν λόγω του ακανόνιστου σχήματός του, με λίγο πιο σκληρή φλούδα κι εκρηκτική σάρκα, έχει περισσότερα θρεπτικά συστατικά από την κοινή ντομάτα λόγω της ιδιομορφίας του εδάφους και μπορείτε να το απολαύσετε φρέσκο, λιαστό, σε παραδοσιακή συνταγή σαν ντοματοκεφτεδάκι, πελτέ αλλά και σε γλυκό του κουταλιού. Πριν από το σεισμό το καλλιεργούσαν συστηματικά αλλά και τώρα πια η καλλιέργεια της σαντορινιάς ντομάτας έχει πάρει για τα καλά το δρόμο της. Το μέσο βάρος του καρπού είναι 20 γραμμάρια.
Όσο μικρό κι αν είναι όμως στο μέγεθος, τόσο μεγάλη είναι η διατροφική του αξία. Το ντοματάκι της Σαντορίνης είναι πλούσιο σε σίδηρο, βιταμίνες A και C, μέταλλα, ιχνοστοιχεία και διαιτητικές ίνες. Επίσης οι μεγάλες ποσότητες λυκοπενίου, οι φαινόλες και τα αντιοξειδωτικά θωρακίζουν το ανοσοποιητικό σύστημα, ενώ ο πλούτος σε πολυακόρεστα και μονοακόρεστα οξέα κάνουν το ντοματάκι ένα απ΄τα πιο ολοκληρωμένα διατροφικά προϊόντα του κόσμου. Με βάση αυτά και δεδομένου ότι αυτή η ποικιλία δεν συναντάται αλλού, αφού αποκτάει τα χαρακτηριστικά της από το ιδιόμορφο έδαφος του νησιού, το ντοματάκι της Σαντορίνης είναι μοναδικό.
Άσπρη μελιτζάνα:
Ένα σπάνιο ακόμη προϊόν της σαντορινιάς γης με πολλές διαφορετικότητες. Καταρχήν είναι άσπρη! Έχει ελάχιστα σπόρια, δεν απορροφάει πολύ λάδι στο τηγάνισμα και έχει πολύ πιο γλυκιά γεύση. Τόσο γλυκιά, που δεν χρειάζεται καν ξεπίκρισμα. Θα τη βρείτε σε πολλά πιάτα του νησιού. Αξίζει να τη δοκιμάσετε και μελιτζανοσαλάτα.
Φάβα:
Είχατε ποτέ σκεφτεί ότι μία φάβα μπορεί να διαφέρει από μία άλλη; Η γευστική διαφορά είναι προφανής. Η φάβα της Σαντορίνης έχει πολύ πιο γεμάτη και γλυκιά γεύση και πολύ πιο απαλή υφή. Κι αυτό δεν οφείλεται μόνο στο έδαφος. Η σαντορινιά φάβα είναι μοναδική γιατί προέρχεται από μία διαφορετική ποικιλία τη Lathyrus Clymenum, που έχει βρεθεί από ανασκαφές στο Ακρωτήρι ότι υπήρχε στο νησί εδώ και 3.500 χρόνια. Μπορείτε να την αγοράσετε στο νησί αλλά και να τη δοκιμάσετε σκέτη, “παντρεμένη” με χταπόδι, καραμελωμένα κρεμμύδια, κομματάκια από ντόπιο χοιρινό λουκάνικο αρωματισμένο με θρύμπα, αλλά και σε σούπα.
Φιστίκια
Αν και οι φιστικιές έδειχναν να έχουν χάσει τη μάχη της τουριστικής ανάπτυξης, ανήλθανε ηρωικά. Άνυδρα και με πολύ μεστή γεύση, αποξηραίνονται δύο φορές, πριν και αφού αλατιστούν.
Χλωρό τυρί
Η παραγωγή του είναι πολύ μικρή γιατί η Σαντορίνη έχει πολύ μικρή κτηνοτροφία. Πρόκειται για φρέσκο κατσικίσιο τυρί με κρεμώδη υφή, που φτιάχνεται από τους ντόπιους και συνήθως προορίζεται για οικιακή χρήση.
Καρδαμίδες
Ένα εξαίσιο χορταρικό, εξαιρετικά δύσκολο να το πετύχεις. Οι ευαίσθητες στο βράσιμο καρδαμίδες είναι πεντανόστιμες, θαυματουργές στον αγώνα κατά της χοληστερίνης και συλλέγονται στα τέλη της άνοιξης σε χωράφια και αμπέλια σε όλη τη Σαντορίνη. Τρώγονται βραστές όπως όλα τα χόρτα και συνοδεύουν με τον καλύτερο τρόπο μικρά και μεγάλα ψάρια.
Κατσούνι
Άνυδρο λαχανικό, ένα μείγμα αγγουριού με πεπόνι. Τρώγεται σε σαλάτα και είναι πολύ πιο νόστιμο και θρεπτικό.
Κάππαρη
Απαραίτητη συνοδεία για τη σαντορινιά σαλάτα και πολύ καλή φίλη της φάβας, η κάππαρη δεν λείπει από κανένα, πραγματικά, σαντορινιό έδεσμα. Πρόκειται για έναν άγριο, αυτοφυή θάμνο, που θα δείτε στις πλαγιές του βουνού, στις πεζούλες των χωραφιών, τις ξερολιθιές και γενικά σε βραχώδη σημεία, μιας και που όπως λένε στη Σαντορίνη, «την κάππαρη τη φυτεύει ο μέρμηγκας». Συλλέγεται από το τέλος της άνοιξης μέχρι το τέλος του καλοκαιριού κι από το κλωνάρι της βγαίνουν τα καππαρόκουμπα (ο ανθός πριν ανοίξει) και τα καππαρόφυλλα. Τα καππαρόφυλλα γίνονται υπέροχο τουρσί, με ξίδι και αλάτι. Τα καππαρόκουμπα αποξηραίνονται για να μπουν σε διάφορα φαγητά. Σπάνια, μπορείτε να τη βρείτε και σαν γλυκό του κουταλιού.
